یا مسلم ابن عقیل (ع) تشنه ام تشنه ولی آب گوارایم نیست بین این قوم کسی تشنه ی آقایم نیست هیچ

                         مردى گفت: یا رسول اللَّه مرا نصیحتى کنید که خداوندم به آن سود بخشد. فرمود:
بسیار یاد مرگ کن که محبت دنیا را از دلت ببرد. شکر خدا کن تا بر نعمتت بیفزاید. بسیار دعا کن چه از وقت استجابت خبر ندارى. از ستم بپرهیز که در قرآن آمده: «خداوند ستمدیدگان را نصرت دهد. مردم، ستمگرى شما تنها به زیان خودتان است» (یونس: 23)، از مکر و خدعه حذر کن که خداوند فرموده: «مکر و توطئه ناروا دامنگیر کسى جز صاحبش نشود.» (فاطر: 43).
                                                              ***

(6) چهار خصلت در هر که باشد در نور بزرگ خداوند است:
الف- سپرش در برابر گناه، شهادت به یگانگى خدا و رسالت من باشد (در وقت معصیت ایمان محکم سد راهش گردد).
ب- گفتارش در هنگام مصیبت انا للَّه و انا الیه راجعون.
ج- هنگام نعمت الحمد للَّه.
د- و هنگام گناه استغفر اللَّه و اتوب الیه باشد (یعنى نه مصیبت او را از پا در آورد- چون مى‏داند هر چه هست از آن خداست، مى‏دهد و مى‏گیرد- نه نعمت موجب طغیانش گردد چون خود. را مالک نداند، و نه گناه رابطه‏اش را با خدا قطع کند که با توبه آلودگى را مى‏زداید).
هر که چهار خصلت دارد از چهار نعمت محروم نگردد: هر که حالت استغفار دارد، ازآمرزش محروم نشود؛ هر که طبع شاکر دارد، از فزونى نعمت بى‏بهره نگردد؛ هر که خصلت توبه دارد از قبول  ان محروم نشود؛ و هر که حال دعا دارد از اجابت بى‏نصیب نماند

                                                                ***

 شخصى از پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله تقاضاى نصیحت کرد، حضرت فرمود: چیزى را شریک خدا قرار مده گر چه ترا به آتش کشند و شکنجه دهند، جز اینکه (از روى تقیه) سخنى بر زبان رانى و دلت به ایمان محکم باشد.  فرمان پدر و مادر را اطاعت کن و به آنها احسان کن چه زنده و چه مرده، اگر از تو خواستند که از مال و عیالت دست بشوئى بشوى که این لازمه ایمان است.) نماز واجب را عمدا ترک نکن هر که به عمد نماز واجبى را واگذارد از عهد و پیمان (و امان) الهى خارج است.  از شراب و هر مست‏کننده دیگرى بپرهیز که کلید هر شرى است.
                                                              *** 

 عیسى بن مریم به اصحابش فرمود: خود را محبوب و مقرب درگاه خدا قرار دهید.
پرسیدند به چه وسیله؟ فرمود: بوسیله دشمنى با معصیت‏کاران، خشنودى خدا را با خشم آنان فراهم کنید. پرسیدند: یا روح اللَّه با که بنشینیم؟ فرمود: با کسى که دیدارش شما را بیاد خدا افکند، گفتارش کردارتان را بیفزاید و رفتارش شما را به آخرت تشویق کند.                                                        

                                                               ***

 خداوند بهشت را بر هر زشتگوى بدزبان و بى‏حیایى که آنچه‏
تحف العقول / ترجمه جنتى، متن، ص: 77گوید یا به او گویند پروا ندارد حرام کرده، اگر نسب او را بررسى کنى او را جز فرزند زنا یا تخم شیطان نیابى.
 پرسیدند مگر در میان مردم هم شیطان هست؟ فرمود: آرى مگر قرآن نخوانده‏اى که خدا به شیطان مى‏فرماید: «با آنها یعنى پیروانت در مال و اولاد شرکت کن.» (اسراء: 64).
                                                              ***

(8) فردا در صحنه قیامت آن کس از همه به من نزدیکتر است که از همه راستگوتر، امانتدارتر، پیمان نگه‏دارتر، خوش‏اخلاقتر و به مردم نزدیکتر باشد.

(9) چون نابکار را مدح و ستایش کنند عرش بلرزه آید و پروردگار غضب کند.

(10) مردى پرسید: دور اندیشى و محکم کارى چیست؟ فرمود: با صاحب نظر مشورت کردن و رأیش را گردن نهادن.

(11) روزى فرمود: مردم، رقوب (بى‏فرزند) کیست؟ گفتند: آن که بمیرد و فرزندى به یادگار نگذارد. فرمود: نه، «رقوب» حقیقى کسى است که بمیرد و فرزندى بیش نفرستاده باشد که مصیبتش را بحساب خدا گذارد، هر چند فرزندان زیادى از خود بجاى نهد. (12) سپس پرسید: صعلوک (بینوا) کیست؟ گفتند: آنکه مال ندارد. فرمود: صعلوک واقعى کسى است که‏

تحف العقول / ترجمه جنتى، متن، ص: 81

مالى بیش نفرستاده باشد که بحساب خدا گذارد، گرچه ثروت کلانى از خود بگذارد.
                                                                   ***